آش ترخینه دوغ یکی از غذاهای خوشمزه و محلی شهر اراک است. این آش در شهرهای مختلفی مثل ملایر ، کرمانشاه ، همدان و بروجرد طبخ می شود. ترخینه دوغ یک ماده غذایی دست ساز است که از بلغور گندم تهیه می شود. در شهر اراک این آش خوشمزه را بیشتر در مهمانی ها و مراسم های خاص مانند تعطیلات عید نوروز و سیزده بدر می پزند. با مواد لازم ذکر شده در این دستور آشپزی می توانید برای ۴ تا ۶ نفر آش ترخینه دوغ تهیه نمایید. با دستور پخت و طرز تهیه آش ترخینه دوغ در ادامه با ما همراه باشید.
مواد لازم ترخینه | |
بلغور گندم | ۵۰۰ گرم |
ماست ترش | ۱٫۵ کیلوگرم |
زردچوبه | ۱ قاشق چایخوری |
فلفل سیاه | ½ قاشق چایخوری |
زعفران | ½ قاشق چایخوری |
پونه خشک | ۱ قاشق غذاخوری |
نمک | ۱ قاشق چایخوری |
ابتدا بلغور گندم را در آب قرار می دهیم تا خیس بخورد. حدود ۶ ساعت زمان برای خیس خوردن بلغور گندم نیاز است. پس از گذشت این زمان بلغور گندم را آبکشی می کنیم. ماست را خوب می زنیم تا یکدست شود سپس به بلغور اضافه می کنیم.
مخلوط بلغور گندم و ماست را روی حرارت بسیار ملایم قرار می دهیم تا مواد کاملا بپزند. حدود یک ساعت زمان نیاز است تا مواد بپزند ، در این مدت باید مواد را هر چند دقیقه یکبار هم بزنیم تا ته نگیرد. در پایان پخت زردچوبه ، نمک ، فلفل سیاه ، زعفران و پونه خشک را اضافه می کنیم.
زمانی که مواد به شکل خمیر در آمد حرارت زیر قابلمه را خاموش می کنیم و صبر می کنیم تا مایه ترخینه کمی سرد شود. سپس به اندازه یک پرتقال از مایه بر می داریم و به آن شکل می دهیم سپس آن را فشار می دهیم تا کمی تخت شود.
به همین ترتیب تمام ترخینه را آماده می کنیم. پس از اینکه ترخینه ها آماده شد آنها را در یک سینی بزرگ می چینیم و در یک جای خشک قرار می دهیم تا آب موجود در مواد ترخینه ها گرفته شود و کاملا خشک و اماده مصرف شوند.
مواد لازم آش ترخینه دوغ | |
ترخینه دوغ | ۳ عدد |
کشک | ۱ لیوان |
لوبیا چیتی | ۷۵ گرم |
نخود | ۷۵ گرم |
عدس | ۷۵ گرم |
سبزی آشی | ۵۰۰ گرم |
پیاز | ۳ عدد |
سیر | ۸ حبه |
نعناع خشک | ۱ قاشق غذاخوری |
زردچوبه | به میزان لازم |
فلفل سیاه | به میزان لازم |
نمک | به میزان لازم |
ابتدا باید حبوبات آش را از شب قبل در آب بخیسانیم تا ضمن اینکه نفخ شان برطرف شود ، زمان کمتری نیز برای پخت شان صرف شود. ترخینه ها را نیز باید ۲ ساعت قبل از شروع آشپزی در مقداری آب بخیسانیم تا نرم شوند.
یک قابلمه بزرگ انتخاب می کنیم ، نخود و لوبیا چیتی را به همراه ترخینه ها داخل قابلمه می ریزیم و ۱ تا ۲ لیتر آب اضافه می کنیم تا حبوباتمان کاملا بپزند. در همین حین باید سیر داغ ، نعناع داغ و پیاز داغ را برای داخل آش و تزیین آن آماده کنیم.
سیرها و پیاز ها را به صورت نگینی خرد می کنیم و به همراه مقداری زردچوبه و فلفل سیاه در روغن تفت می دهیم تا طلایی شوند. نعناع خشک را هم به صورت جداگانه با مقداری روغن تفت می دهیم تا تغییر رنگ دهد سپس از روی حرارت بر می داریم و کنار می گذاریم.
پس از اینکه نخود ، لوبیا چیتی نیم پز شدند عدس را اضافه می کنیم. دلیل اینکه عدس را حدود ۱ ساعت بعد به دیگر حبوبات اضافه می کنیم این است که عدس زودتر از نخود و لوبیا چیتی می پزد. حالا سبزی آشی را خرد می کنیم.
پس از اینکه حبوبات پختند سبزی آشی را اضافه می کنیم و پس از چند دقیقه نیمی از مخلوط سیر داغ و پیاز داغ را به قابلمه آش اضافه می کنیم. در این مرحله نمک آش را اندازه می گیریم و در صورت نیاز مقداری نمک اضافه می کنیم.
بهتر است بعد از اضافه کردن سبزی آشی درب قابلمه را نبندیم ، زیرا بستن درب قابلمه باعث بد رنگ شدن سبزی آش می شود. پس از اینکه آش جا افتاد آن را در ظرف می کشیم و با نعناع داغ ، پیاز داغ ، سیر داغ و کشک تزیین می کنیم.
سبزی آش ترخینه دوغ شامل تره ، جعفری ، گشنیز ، اسفناج یا برگ چغندر است. سبزی آشی را باید نسبت به سبزی خورشتی درشت تر خرد کرد. می توانید از سبزی فروشی ها سبزی آماده و خرد شده آشی تهیه نمایید.